SAN FERNANDO, PAMPANGA, Philippines — Maraming Pilipino ang nakakakilala sa San Fernando, Pampanga bilang “Christmas Capital of the Philippines”—isang titulong ipinagmamalaki ng mahigit 300,000 residente nito.
Ngunit para sa mga tagapagtaguyod ng kalikasan, ang urbanong sentro ng Central Luzon ay nakamit ang isang mas kahanga-hangang tagumpay: Ito marahil ang nag-iisang lungsod sa Pilipinas na malapit nang maabot ang zero waste.
Mula nang ipatupad ang Republic Act No. 9003, o ang Ecological Solid Waste Management Act, nagpatupad ang lungsod ng mga patakaran at imprastraktura upang matiyak ang pagsunod nito sa batas na ito.
Pagsapit ng 2015, ganap na nitong ipinagbawal ang paggamit ng plastic bags. Noong 2018 naman, ito lang ang tanging lungsod na nakamit ang 80 porsiyentong waste diversion—ibig sabihin, 20 porsiyento na lang ng basura nito ang napupunta sa landfill.
“In terms of looking at waste management, that’s a world-class number,” said Marian Ledesma, zero-waste campaigner at Greenpeace Philippines. “That’s a good example of how a city can implement all the right measures in place with the law.”
Habang hindi pantay ang pagpapatupad ng RA 9003 sa buong bansa, may ilang local government units (LGUs) na nagsisilbing modelo ng epektibong pamamahala ng basura.
Ayon kay Ledesma at Jove Benosa, program manager ng EcoWaste Coalition, ang tagumpay ng San Fernando ay resulta ng kombinasyon ng mahigpit na polisiya at aktibong pakikilahok ng komunidad. Kasama sa mga ipinatutupad ng lungsod ang “no segregation, no collection” rule, obligadong pag-compost ng organic waste, at pagbabawal sa paggamit ng single-use plastic bags.
Ang mga hakbang na ito ay naisakatuparan sa pakikipagtulungan ng Mother Earth Foundation, na may mahalagang papel sa pagsuporta sa mga inisyatiba ng San Fernando mula pa noong simula.
